CD ROM И КОМПАКТ ДИСК

CD-ROM

И

КОМПАКТ ДИСК

 

 

 

 

Вовед:

Во раните 70-ти, користејки видео ласердиск технологија, компанијата Philips, започнала со експерименти за аудио оптички дискови, кои ќе користат ФМ модулација. На крајот на 70-тите Philips, Sony и други компании ги представиле своите прототипови за Аудио дискови.

Во 1979  Philips и Sony одлучуваат да се спојат, и формираат работен тим на инженери чија мисија е да дизајнираат нов формат на аудио диск. По неколку години на експерименти тимот го создава „Red Book“, стандардот за компакт дискови.

Дизајнот на компакт дискот најпрво бил замислен како наследник на грамафонска плоча. Сепак со развојот на технологијата Компакт дискот се развил до тој степен да може да зачувува било кој тип на информација. Па така во Јуни 1985  на пазарот е представен CD-ROM а во 1990 и CD-R.

 

 

 

 

                                                          KOMПАКТ ДИСК

Компакт диск (англиски: Compact disk), е оптички диск кој се користи за зачувување на дигитални податоци .CD-то е прв пат произведено во 1982  и до ден денешен е стандарден медиум  за снимање на аудио податоци.  Аудио компакт диск е составен од една или повеќе стерео траки, зачувани со помош на 16 битно PCM  кодирање на фрекфенцијата од 44.1 кНz. Стандардните компакт дискови имаат дијаметар од 120 или 80 милиметри. 120 милиметарските можат да содржат одприлика 80 минути аудио податоци. 80 милиметарските се користат за синглови, и можат да соджат околу 20 минути на аудио податоци. Компакт диск технологија е подоцна адаптира да зачувува и чисти податоци кои се познати како CD – ROM, и вклучуваат метод на единешно или повеќекратно запишување на податоците попознати како  CD –R и CD - RW. Во 2004 годишната продажба на компакт дискови достигна преку 30 билиони дискови.

      

Компакт диск

Add caption

Физички детали

 

Компакт дискот е направен од 1.2 мм дебел диск од многу чиста поликарбонатна пластика. Тенок слој на супер чист алуминиум се додава на површината (или во некои случаи злато, со цел податоците да се подолготрајни) за да се направи рефлективна, кој потоа се заштитува со лак. На лакот може да се печати. Податоците се зачувуваат во форма на мали вдлабнатини на површината на дискот. Секоја вдлабнатикна е одприлика 100 нано метри, длабока и 500 нано метри широка, а во должина може да варира од 850 нано метри до 3.5 микро метри. Растојанието помеѓу траките, може да биде 16 микро метри. Компакт дискот се чита со помош на фокусиран ласер, на бранова должина од 780 нано метри. Разликата во висината помеѓу врежаните податоци, создава фазна разлика помеѓу светлината која се рефлектира од вдлабнатината и околината. Со мерење на овој интензитет на рефлектирана светлина, со помош на  фото диода,  се читаат и податоците кои се врежани.

Карактеристики на медиуми и уреди

На компакт диск спирала патека која почнува од и завршува на 5 mm од работ на дискот. Две соседни ленти се наоѓаат на растојание од 1,6 микрометри (микрони). Јами и површини се спирална лента должина и околу 1 микрометар (микрон).

Податоци за компактен диск снимен почнувајќи од дискот на периферијата. Снимање на густина е константна по единица површина, без оглед на тоа дали податоците се наоѓа на работ или во центарот на дискот. Како да се вози во уредот за читање компакт дискови ротирачки постојана аголна брзина, слични на хард дискот, што има последица дека податоците за читање од надвор побрзо од внатрешниот песни. За секој компактен диск, во прилог на податоци за неа, се чуваат, како и дополнителни информации се користат за синхронизација и корекција на грешки. Овие информации за да се подобри сигурноста и точноста на нивоа кои се прифатливи за безбедно чување. Тие заземаат околу 13% од диск капацитет, се видливи со голо око, но невидлив за софтвер за уредот. Останатите 87%, големината на која се декларира како диск капацитет и се користи за чување на податоци за корисниците.

Капацитет компактен диск може да биде 650, 700 и 800 мегабајти. Оперативниот брзина на ЦД-плеер е прогласена во мултипли на брзина на читање музички цд-а, која е 150 KB / s. Така, еден-брзински CD-ROM уред (или 1x) чита податоци со брзина до 150 MB / s, додека модерната БП педесет и две брзини читателите компакт дискови (или 52x) читање на податоци со брзина до 7800 KB / s. Треба да се напомене дека декларираната брзина се однесува на брзина на читање од најоддалечените лента, додека читање брзина со екстремни внатрешни лента повеќе од половина од тоа. Стандард CD-ROM содржи 333.000 сектори, а секој сектор е 2352 бајти. Во зависност од методи за идентификација на грешки (исправување на грешки), на овие 2352, исто така, може да биде достапна во 2024 или 2336 (најчесто за видео) или бајти сите 2352 (за аудио). Останатите битови во полето се користат  за откривање и да  ги поправа грешките.

 

CD-ROM

 E-уред што работи на принцип нa вртлива диск плоча каде што ласерскиот зрак сe oдбива oд рамните површини и навлегува во вдлабнатините. Ласерскиот зрак oдбиен oд рамна површина сe враќа дo изворот, a oној што e прекршен oд вдлабнатините нe успева дa сe врати дo изворот. Na takov na~in koga plo~ata rotira so golema brzina se generira niza od binarni signali odnosno reagira kako memorija. Povr{inata od kade {to se odbiva laserskiot zrak e napravena od reflektira~ki aluminiumski list, obvitkan so za{titna plastika. Naj~esto postapkata na generirawe na vdlabnatini vo aluminiumskata folija e skap proces, pa CD-ROM kako {to ka`uva imeto se koristi kako medium od kade {to se ~itaat podatoci, a ne i zapi{uvaat (ROM=Read Only Memory).

Prvite CD-ROM uredi se realizirani da ja postignat brzinata od 150 KBps dovolna da se producira kvaliteten muzi~ki zapis, odnosno ista brzina kako i audio kompakt uredite. Tehnologijata so koja se realiziraat ovie uredi se unapreduva i vo 1995 godina istite dostignuvaat ~etirikratno pogolema brzina na vrtewe (quad speed) od prvobitnite i prenosen opseg od 600 KBps, vo 1996 godina so osum pati pogolema brzina 8x i prenosen opseg od 1200 KBps, a vo 1997 godina so dvaeset pati pogolema brzina 20x i prenosen opseg od 3000 KBps. Kapacitetot na plo~ata e 650 MB. Obi~no CD-ROM uredite se upotrebuvaat kako multimedijalen dodatok i snabduvaat golemi datoteki nameneti za grafika i zvuk. Zatoa i se preminuva na zgolemuvawe na brzinata na rotacija kaj CD-ROM uredot. Imeno uredot {to ima ~etirikratna brzina ima dovolno golem prenosen opseg da snabduva 15 sliki vo sekunda so rezolucija 320-200, ona {to e naj~esta praktika vo aplikaciite od 1995 godina.

Sli~no kako i kaj hard diskovite, pomo{nata ke{ memorija ima golemo zna~ewe za realizacija na efikasen CD-ROM. Tipi~ni golemini na vakvi ke{ memorii se od rangot na 256 KB.

Uredite mo`at da bidat snabdeni samo so kop~e za menuvawe (eject) na kompakt diskot, so konektor za slu{alka nameneta za preslu{uvawe na audio kompakt diskovi i kop~e za ja~ina na preslu{uvawe ili pak dogradeni so pove}e specifi~nosti kako kop~e za start i pauza (play - pause), kop~iwa za brzo preskoknuvawe napred i nazad (forward - rewind) i LCD pokazatel koja audio numera momentno se preslu{uva.

CD-Rom-Drive

CD-ROM  uredite se povrzuvaat na  E-IDE ili na SCSI magistralata, od koi sekoja ima svoi prednosti ili nedostatoci. E-IDE e realiziran spored ATAPI standardot, i nudi lesna instalacija, dodeka SCSI ima pokomplicirana instalacija, no dozvoluva upotreba na drugi sedum sli~ni uredi. Prenosnite personalni KS mo`at da upotrebuvaat CD-ROM preku svoite PCMCIA karti~ki kade SCSI e podobar izbor. Priklu~uvaweto preku Centronics paralelnata porta PP (Parallel Port) ili preku EPP (Enhanced Parallel Port) ili preku ECP (Enhanced Capabilities Port) ozna~uva deka prenosniot opseg e zna~itelno mal odnosno 40, 80 i 80 KBps soodvetno odnosno so namaleni performansi na sistemot.

CD-ROM uredite imaat golema primena kaj mre`nite serveri bidej}i pretstavuvaat golema baza na podatoci. Obi~no se postavuvaat pove}e uredi vo eden sistem. Se realiziraat dva tipa na sistem serveri:

	1.Џубокс (Јukebox) кои работат нa принцип нa аудио џубоксовите што ja  поставуваат бараната мелодија oд дузина компакт дискови.Потребно e време нa чекање зa дa сe постави одредениот компакт диск вo уредот, зa дa можe дa биде услужен корисникот.
	2.Столб (Tower) штo работат нa принцип нa повеќе уреди кoи имаат готови компакт дискови подготвени зa бaрaњe податоци. Oвoj пристап e многу брз и дaвa eфикасно време нa oдзив, меѓутоа уредите можат дa даваат податоци само oд oниe компакт дискови што се во уредите .

DVD edinicata ve}e zazema se pogolemo mesto i ja isfrla od upotreba CD-ROM edinicata. Kapacitetot e zna~itelno zgolemen i na DVD edinicata mo`e kompatibilno da se koristat 4.7 GB DVD diskovi ili standardni 650 MB diskovi. Ovaa edinica e snabdena so MPEG-2 video i Dolby Digital (AC-3) audio dekoderi. Na takov na~in 2 ~asoven film mo`e da se smesti na nekolku GB namesto na nekolku stotici GB. MPEG-2 prakti~no identifikuva koj del od video segmentot se izmenil od slika na slika i gi pamti samo promenite. Sli~no funkcionira i Dolby Digital koj prakti~no pamti 5 kanali, eden za napred, dva za strani~en stereo efekt i dva za pozadi za kompleten stereo prostoren efekt.